Naam: Triceratops (betekent “driehoornig gezicht”)
Lengte: Ongeveer 7,9 tot 9 meter
Hoogte: Ongeveer 2,5 tot 3 meter aan de schouder
Gewicht: Tussen de 6.000 en 12.000 kilogram (6 tot 12 ton)
Dieet: Herbivoor (planteneter)
Periode: Laat-Krijt (Late Cretaceous)
Leefde ongeveer: 68 tot 66 miljoen jaar geleden
Gevonden in: Noord-Amerika – voornamelijk in de Amerikaanse staten Montana, Wyoming, South Dakota en Colorado
Triceratops in Nederland: Ontdek de Driehoornige Reus in Naturalis
De Triceratops, met zijn imposante hoorns en kenmerkende nekschild, is een van de meest herkenbare dinosauriërs uit het Laat-Krijt. Hoewel zijn fossielen voornamelijk in Noord-Amerika zijn gevonden, kunnen bezoekers in Nederland nu oog in oog staan met deze prehistorische reus dankzij een unieke tentoonstelling in het Naturalis Biodiversity Center in Leiden.
Wat is een Triceratops?
De naam Triceratops betekent letterlijk “driehoornig gezicht”, afgeleid van het Grieks: tri- (drie), keras (hoorn) en ops (gezicht). Deze herbivore dinosaurus leefde ongeveer 68 tot 66 miljoen jaar geleden, vlak voor de massa-extinctie aan het einde van het Krijt. Met een lengte tot 9 meter en een gewicht van 6 tot 12 ton was de Triceratops een van de grootste landdieren van zijn tijd.
Uiterlijke Kenmerken en Anatomie
De Triceratops had een massieve schedel die tot een derde van zijn lichaamslengte uitmaakte. Twee lange hoorns boven de ogen en een kortere neushoorn sierden zijn gezicht. Het grote nekschild bood vermoedelijk bescherming tegen roofdieren en speelde mogelijk een rol in sociale interacties binnen de soort. Interessant is dat de neushoorn voornamelijk uit keratine bestond, hetzelfde materiaal als menselijke nagels, en dus minder stevig was dan de andere hoorns.
Merkwaardig feit: De gigantische schedel kon meer dan 2 meter lang zijn. Daarmee was het een van de grootste bekende landdieren!
Leefomgeving en Gedrag
Triceratopsen bewoonden de uitgestrekte vlaktes en bossen van het huidige Noord-Amerika, met name in gebieden zoals Montana en Wyoming. Ze voedden zich met laag groeiende planten, waaronder varens en palmen. Hoewel lang werd gedacht dat Triceratopsen solitaire dieren waren, suggereert recent bewijs dat ze in kuddes leefden. De ontdekking van meerdere skeletten op één locatie ondersteunt deze theorie.
Triceratops en Tyrannosaurus rex
De Triceratops deelde zijn leefgebied met de beruchte roofdinosaurus Tyrannosaurus rex. Fossiele vondsten tonen aan dat deze twee giganten regelmatig met elkaar in conflict kwamen. Bite marks op Triceratops-schedels en genezen verwondingen suggereren dat ze zich actief verdedigden tegen aanvallen van T. rex. Daarnaast wijzen littekens op de nekschilden op gevechten tussen soortgenoten, mogelijk om dominantie of voortplantingsrechten.
De Triceratops in Nederland: Tentoonstelling in Naturalis
In 2013 ontdekte een team van Naturalis vijf Triceratops-skeletten in Wyoming, een vondst die wereldwijd als uniek wordt beschouwd. Deze skeletten vormen nu het middelpunt van de tentoonstelling “Triceratops: de kudde” in Naturalis te Leiden. Bezoekers kunnen hier de indrukwekkende skeletten van dichtbij bewonderen en meer leren over het leven van deze dinosauriërs. De tentoonstelling loopt tot en met augustus 2025.
Belang van de Tentoonstelling voor Wetenschap en Educatie
De tentoonstelling biedt niet alleen een visueel spektakel, maar draagt ook bij aan wetenschappelijk onderzoek. Door de bestudering van de skeletten verkrijgen paleontologen nieuwe inzichten in het gedrag, de anatomie en de evolutie van de Triceratops. Voor bezoekers, jong en oud, biedt de tentoonstelling een educatieve ervaring die de fascinerende wereld van de dinosauriërs tot leven brengt.