Naam: Ornitholestes
Lengte: ca. 2 meter
Hoogte: ca. 0,9 meter (bij de heupen)
Gewicht: ongeveer 12–15 kg
Dieet: Carnivoor
Periode: Laat-Jura
Leefde ongeveer: 154–150 miljoen jaar geleden
Gevonden in: Verenigde Staten (Wyoming)
Ornitholestes: De ‘Vogelrover’ van het Laat-Jura
Ornitholestes, wat “vogelrover” betekent, is een kleine theropode dinosauriër die ongeveer 154 miljoen jaar geleden leefde tijdens het Laat-Jura in wat nu Noord-Amerika is. Hoewel er slechts één bijna compleet fossiel van deze soort bekend is, biedt dit specimen waardevolle inzichten in de evolutie van kleine vleesetende dinosauriërs en hun relatie tot vogels.
Ontdekking en Naamgeving
In juli 1900 werd het enige bekende fossiel van Ornitholestes hermanni ontdekt in de Bone Cabin Quarry in Wyoming, VS, tijdens een expeditie van het American Museum of Natural History. De soort werd in 1903 beschreven door paleontoloog Henry Fairfield Osborn. De naam “Ornitholestes” verwijst naar de hypothese dat deze dinosauriër op vogels joeg, gebaseerd op de vondst van vogelachtige resten nabij het fossiel.
Anatomie en Fysiologie
Grootte en Gewicht
Ornitholestes was een kleine, slanke dinosauriër met een lengte van ongeveer 2 meter en een geschat gewicht van 15 tot 20 kilogram.
Schedel en Gebit
De schedel was langwerpig en smal, met scherpe, gekartelde tanden die geschikt waren voor het doorsnijden van vlees. Er is ook gesuggereerd dat Ornitholestes een dunne, benige hoorn op zijn neus had, hoewel dit niet met zekerheid is vastgesteld.
Ledematen
Met lange, slanke achterpoten en scherpe klauwen was Ornitholestes waarschijnlijk een behendige jager. De voorpoten waren relatief lang en eindigden in drie vingers met scherpe klauwen, wat duidt op een vermogen om prooien te grijpen.
Mogelijke Veren
Hoewel er geen directe fossiele bewijzen zijn voor veren bij Ornitholestes, suggereren vergelijkingen met verwante soorten binnen de Coelurosauria-clade dat hij mogelijk primitieve veren had. Deze zouden hebben gediend voor isolatie en mogelijk voor het uitbroeden van eieren.
Leefomgeving en Gedrag
Ornitholestes leefde in de weelderige ecosystemen van het Laat-Jura, rijk aan vegetatie en diverse diersoorten. Zijn snelheid en behendigheid suggereerden dat hij een actieve jager was, mogelijk jagend op kleine zoogdieren, hagedissen en andere kleine dinosauriërs.
Paleontologisch Belang
Het fossiel van Ornitholestes biedt belangrijke inzichten in de evolutie van kleine theropoden en hun relatie tot moderne vogels. Zijn anatomie en mogelijke veren ondersteunen de theorie dat vogels afstammen van kleine, gevederde dinosauriërs.