Naam: Crocuta crocuta spelaea (Grottenhyena)
Lengte: Ongeveer 1,5 tot 1,7 meter (lichaamslengte zonder staart)
Hoogte: Circa 0,9 tot 1,0 meter bij de schouder
Gewicht: Ongeveer 80 tot 100 kilogram (soms meer bij grote individuen)
Dieet: Carnivoor (voedsel bestond uit grote herbivoren zoals paarden, bizons en soms aas)
Periode: Laat-Pleistoceen
Leefde ongeveer: 300.000 tot 12.000 jaar geleden
Gevonden in: Grote delen van Europa en Azië, vooral in Frankrijk, Duitsland, Spanje en Polen
De grottenhyena (Crocuta crocuta spelaea) was een prominente carnivoor tijdens het Laat-Pleistoceen in Europa. Als een uitgestorven ondersoort van de moderne gevlekte hyena, speelde deze soort een cruciale rol in het ecosysteem van de IJstijd. Door hun fossiele resten in grotten hebben wetenschappers waardevolle inzichten verkregen in hun gedrag, ecologie en de omstandigheden die leidden tot hun uitsterven.
Taxonomie en evolutie van de Grottenhyena
De grottenhyena behoort tot het geslacht Crocuta, met de wetenschappelijke naam Crocuta crocuta spelaea. Genetische studies suggereren dat deze ondersoort nauw verwant is aan de huidige Afrikaanse gevlekte hyena, maar zich heeft aangepast aan de koudere klimaten van Eurazië tijdens het Pleistoceen.
Morfologie en Aanpassingen van de Grottenhyena
Fysiek was de grottenhyena groter en robuuster dan zijn Afrikaanse tegenhanger. Met krachtige kaken en sterke tanden was hij uitstekend uitgerust om botten te kraken en het merg eruit te halen, een waardevolle voedselbron tijdens de barre IJstijd.
Verspreiding en Habitat van de Grottenhyena
Fossiele vondsten tonen aan dat de grottenhyena een breed verspreidingsgebied had, van het Iberisch Schiereiland tot Oost-Siberië. Ze gaven de voorkeur aan open graslanden en steppegebieden, vaak nabij grotten die ze gebruikten als schuilplaatsen en voedselopslagplaatsen.
Gedrag en Ecologie
Net als moderne hyena’s leefden grottenhyena’s waarschijnlijk in sociale clans. Ze jaagden op grote herbivoren zoals paarden, steppebizons en wolharige neushoorns. Hun gewoonte om prooien naar grotten te slepen resulteerde in de accumulatie van botten, wat waardevolle informatie biedt over hun dieet en gedrag.
Interacties met Andere Soorten
De grottenhyena deelde zijn leefgebied met andere grote carnivoren zoals leeuwen en wolven, wat leidde tot concurrentie om voedselbronnen. Daarnaast is er bewijs van interacties met Neanderthalers, wat suggereert dat beide soorten mogelijk concurreerden om schuilplaatsen en prooi.
Fossiele Bevindingen
Een van de meest opmerkelijke vondsten is het bijna complete skelet van een grottenhyena in de Las Ventanas-grot in Spanje. In de Perspektywiczna-grot in Polen hebben onderzoekers inzichten verkregen in de populatiegeschiedenis en genetische diversiteit van deze soort.
Uitsterven en Oorzaken
De grottenhyena stierf uit aan het einde van het Laat-Pleistoceen, ongeveer 12.000 jaar geleden. Hoewel klimaatveranderingen een rol speelden, wijzen studies ook op concurrentie met mensen en andere roofdieren als factoren die bijdroegen aan hun uitsterven.