Naam: Aragosaurus ischiaticus
Lengte: ongeveer 18 meter
Hoogte: circa 5 meter (bij de schouder)
Gewicht: tussen de 20 en 25 ton
Dieet: herbivoor (planteneter)
Periode: Vroeg-Krijt (ongeveer 145 miljoen jaar geleden)
Leefde ongeveer: 145 miljoen jaar geleden
Gevonden in: Galve, provincie Teruel, Aragón, Spanje
Aragosaurus: De Spaanse Reus die Licht Werpt op de Europese Dinosauriërs
De Aragosaurus ischiaticus is een van de meest fascinerende dinosauriërs die ooit in Europa zijn ontdekt. Als een van de eerste sauropoden die in Spanje zijn geïdentificeerd, biedt deze soort unieke inzichten in de evolutie en verspreiding van dinosauriërs op het Iberisch Schiereiland tijdens het Vroeg-Krijt. Voor Nederlandse lezers met interesse in paleontologie en geologie is de Aragosaurus een opmerkelijk voorbeeld van de rijke prehistorische biodiversiteit van Europa.
Ontdekking en Naamgeving
De Aragosaurus werd voor het eerst ontdekt in 1958 nabij het dorp Galve in de provincie Teruel, Spanje. De fossielen werden gevonden door José María Herrero Marzo, een lokale amateurpaleontoloog. De soort werd officieel beschreven in 1987 door een team van Spaanse paleontologen, waaronder José Luis Sanz en zijn collega’s.
De naam Aragosaurus betekent “hagedis uit Aragón”, verwijzend naar de regio waar de fossielen zijn gevonden. De soortaanduiding ischiaticus verwijst naar het opvallend grote ischium (zitbeen) van het dier.
Morfologie en Fysiologie
De Aragosaurus was een grote, viervoetige herbivoor die naar schatting ongeveer 18 meter lang was en tussen de 20 en 25 ton woog. Zijn lichaamsbouw vertoont overeenkomsten met die van de Camarasaurus, met een lange nek, een krachtige staart en een relatief korte schedel.
Opvallend zijn de brede, spatelvormige tanden, die geschikt waren voor het verwerken van taaie vegetatie. De voorpoten waren iets korter dan de achterpoten, wat wijst op een licht hellende ruglijn. Het grote ischium en de robuuste staartwervels suggereren een sterke achterhand, mogelijk ter ondersteuning van het enorme lichaamsgewicht.
Leefomgeving en Ecologie
Tijdens het Vroeg-Krijt, ongeveer 145 miljoen jaar geleden, leefde de Aragosaurus in een delta-achtig gebied met zoetwatermeren en weelderige vegetatie. Isotopenonderzoek en de aanwezigheid van fossiele bivalven wijzen op een goed geoxygeneerde omgeving met beperkte verdamping. Het klimaat was tropisch, met een hoge diversiteit aan varens en andere planten.
De Aragosaurus deelde zijn habitat met andere dinosauriërs, waaronder stegosauriërs en diverse theropoden, wat wijst op een complex ecosysteem met verschillende trofische niveaus.
Wetenschappelijke Betekenis
De ontdekking van de Aragosaurus heeft belangrijke implicaties voor het begrip van de verspreiding van sauropoden en de paleogeografie van het Vroeg-Krijt. De aanwezigheid van verwante soorten in Noord-Amerika en Afrika ondersteunt de theorie van Pangea, het supercontinent dat miljoenen jaren geleden bestond.
De Aragosaurus wordt beschouwd als een basale titanosauriforme, wat suggereert dat Europa een belangrijke rol speelde in de vroege evolutie van deze groep. Bovendien vult de Aragosaurus een belangrijke lacune in het fossielenbestand tussen het Laat-Jura en het Vroeg-Krijt, een periode waarvan relatief weinig fossielen bekend zijn.
Bezoek en Educatie
Voor geïnteresseerden is het Museo Paleontológico de Galve een must-see. Het museum herbergt een uitgebreide collectie fossielen, waaronder delen van het Aragosaurus-skelet. Daarnaast zijn er educatieve wandelroutes in de omgeving, zoals de Ruta de las Huellas de Dinosaurio, waar bezoekers fossiele voetafdrukken kunnen bekijken.
Deze initiatieven dragen bij aan het behoud van het paleontologisch erfgoed en stimuleren het toerisme in de regio.